Winterstress & het zenuwstelsel
admin
in Balans, Beweging, Darmen, Energie, Fit, Gezondheid, Milieu, Ontspanning, Vitaliteit, Voeding
2 december 2025
Waarom raakt je zenuwstelsel in december overprikkeld?
Wat kun je er aan doen?
December is voor veel mensen een gezellige, warme maand.
Maar stiekem is het ook de maand waarin het zenuwstelsel piekt in overprikkeling.
- De dagen zijn korter
- het ritme is drukker
- er zijn meer sociale verplichtingen
- ons lichaam moet harder werken om in balans te blijven.
Het opvallende is: veel mensen denken dat ze “moe, opgejaagd of prikkelbaar” zijn omdat het druk is.
Maar in de praktijk zie ik dat het eigenlijk te maken heeft met winterstress:
- een combinatie van kou
- minder licht
- veel prikkels
- minder herstelmomenten
In deze blog leg ik uit:
- wat gebeurt er in je lichaam
- waarom is juist december zo’n trigger
- wat kun je vandaag al doen om je zenuwstelsel te kalmeren.
Waarom raakt je zenuwstelsel overprikkeld in december?
Hierdoor vertraagt je bioritme.
In de winter (omdat het langer donker is) maakt je lichaam meer melatonine aan.
Dat is fijn voor de slaap, maar minder prettig voor je energie overdag.
Gevolg: je zenuwstelsel komt sneller in een soort ‘half-slaapmodus’
- minder concentratie
- minder veerkracht
- sneller overprikkeld
Kou activeert het sympathische zenuwstelsel (dit is je automatische vecht-of-vlucht reactie).
Dat merk je niet bewust, maar het kost je lichaam veel energie.
- agenda’s zijn voller
- er zijn meer afspraken
- meer geluiden
- meer emoties
- meer verwachtingen
Veel mensen overslaan hierdoor onbewust hun herstelmomenten.
In de winter werkt je spijsvertering trager.
- Je kunt sneller buikklachten krijgen
- Minder energie hebben
- Een viezig gevoel ervaren
Dit komt allemaal door triggers voor het zenuwstelsel.
December is voor veel mensen een spiegelmoment:
- het einde van het jaar
- herinneringen
- familieomstandigheden
Dit geeft extra spanning in het zenuwstelsel, vaak zonder dat we het doorhebben.
Kun je winterstress erkennen?
- Je bent sneller geïrriteerd of moe
- Je voelt je vaak emotioneel voller
- Prikkels kun je moeilijker verdragen
- Je gunt het jezelf niet, maar je hebt juist meer behoefte aan rust
- De één slaapt juist lichter en de ander juist veel dieper
- Juist nu heb je meer trek in suiker en snelle energie
- Je reageert vaker met een kort lontje
Zelf je zenuwstelsel kalmeren!
Simpel en effectief zelf te doen
& een direct reactie van je lichaam
Nadat je bent opgestaan, ga je binnen 30 minuten even naar buiten.
Hierdoor:
- rem je je te veel aan melatonine
- activeer je je bioritme
-
je hersenen krijgen het signaal:
veilig, helder en wakker
Ga zitten met je beide voeten op de grond.
Per stap heb je 1 minuut nodig.
- 1. Ga 1 minuut langzaam ademhalen en adem 2x zo lang uit als in.
- 2. Ontspan je schouders en je kaken
- 3. Druk je tong zacht tegen je gehemelte. Hiermee activeer je je nervus vagus (belangrijke zenuw voor o.a. je herstel).
Je zenuwstelsel reageert binnen 90 seconden. Bewezen effectief!
Warm eten ontspant je darmen.
Ontspannen darmen betekent ook een ontspannen zenuwstelsel.
Wat eet je dan?
- Soep
- Havermout
- Stoofpotjes
- Kruidenthee (gember, kaneel, venkel)
- Even geen telefoon
- Even geen geluid
- Even geen gesprek
Zorg dat er even ruimte is tussen bijvoorbeeld je werk en je thuis.
Of tussen jouw activiteiten en momenten van ontspanning.
Plan een 2 minuten pauze in ter voorkoming van overbelasting
Om het te reguleren, vraag om hulp als het je zelf niet lukt.
Wacht niet tot het weer januari is. Dan is je zenuwstelsel al weken overbelast. Je kunt het beter voor zijn. Wacht niet te lang.
Door diepere ontspanning, ademtherapie, bindweefseltherapie, systemische ontspanning of vagus activatie, kun je hulp krijgen om sneller terug in balans te komen.
Voelt jouw zenuwstelsel deze winter ook voller, drukker of sneller overprikkeld?
In mijn praktijk help ik je graag met:
ontspanning
ademtherapie
leefstijladviezen
of een andere behandelmethode die bij je past!
